Toprak içerikliliği

DNr.: 4.2

Genelde bitkiler toprakta yetiştirilir. Bitkinin yetişeceği toprağın suyu tutup nemli olması önemlidir. Besleyici toprakta bitkiler iyi yetişir. Besleyici olmayan topraklara ilavelerle uygun hale getirilmelidir.


Toprak türleri:
İyi toprak türü %50 besleyici maddelerden %30 su %20 havadan oluşmalıdır. Bahçe toprağı en az % 10 organik maddeler içermektedir.

Bu tür topraklara kompostTorf, gübre veya organik maddeler katılarak toprak kalitesinin yükseltilmesi gerekir. Bu katılımlarla bitki için verimli ve besleyici toprak elde edilmesi mümkündür.

Bitki üretiminde veya bitkilerin yaşatılmasında farklı karışımlı malzemeler kullanılabilir. Bu malzemelerin beli oranlarda karıştırılarak hazırlanması harç olarak tanınır.

Toprağın yapısı: 
1.   İnorganik (cansız) maddeler.
Taş, Çakıl, Kum, Kil, Küçük mineral elementler vardır.
2.   Organik (canlı) maddeler.
Ağaç kökleri, bitkiler,Toprak içinde yaşıyan canlı organizmalardır.
3.   Su.

5.   Humus (Ölü) maddeler.
Toprak içinde veya üstünde bulunan bitkisel ve hayvansal ölü maddelerdir. Toprak içindeki Humuslar, bakteriler, mantarlar küçük canlılar (organik maddeler) tarafından devamlı ve yararlı bir değişime uğratılırlar.


Koyu renkli toprak:
İdeal toprak türüdür. Suyu geçirir ve toprağı rutubetli tutar.
Yumuşak ve hafif toprak:
suyu geçirir, işlenmesi kolaydır.
Killi topraklar:
suyu geçirmez işlenmesi zordur.
Hafif kumlu topraklar:
Koyu siyah görünümlüdür.
Ağır milli balçıklı ve killi topraklar
Koyu kahverengi görünümlüdür.

 (Asitli, nötr al veya Alkali) olurlar.

Asitli topraklarda 
pH değeri  4,5 ile 6,5 arasıdır.
Nötr al topraklarda 
pH degeri  7
Alkali topraklarda
pH değeri  7,5 ve üzeridir.


Toprak karışımları:

4/1 Kompozit toprağı:
Besin ihtiyacını karşılamalıdır. (Gübre)
4/1 Nebati toprak:
Mili veya Killi, topraklarla besin ihtiyacı depolanabilmelidir.
4/1 Kum:
Köklerin iyi oksijen almasını ve su geçirgenliğini sağlamalıdır.
4/1 Torf
Rutubetin uzun süre sağlanmasıdır.

Toprak içinde organik maddeler: 

Genelde bitki ve hayvansal atıklar olup bunlar; kompost, gübre gibi isimler alırlar. Toprakta çok miktarda organik madde bulunması, toprağın yumuşak, gözenekli ve iyi ısınması, içindeki organik reaksiyonu kuvvetlendirip bitkiler için faydalı tuzların oluşmasını sağlarlar.

Toprak içindeki canlılar: 
Toprak içinde kurt, solucan, karınca, küçük kıl kurtları gibi bir çok hayvansal canlılar bulunur.

Toprak içinde fazla miktarda bakteri ve mantarların bulunması faydalıdır. Çünkü bu küçük canlılar, toprak içindeki maddeleri daha küçük parçalara bölünmesine yardımcı olur.

Büyük canlılar, toprak içinde mevcut, küçük canlılar bakterileri, mantarları ve yosunları yerler. Bu durum toprak içindeki milyarlarca canlılar tarafından sirkülasyon şeklinde devam ederek toprağın bitkiler için çok besleyici durum almasını sağlarlar.

Kumlu toprak: 
Hafif topraklardır. Çabuk ısınıp çabuk soğurlar. Suyu tutmadıklarından çabuk kurur. Çok miktarda gözenekleri bulunduğundan iyi havalanırlar. Besleyici gıdaları iyi tutmaz ve depolamazlar. Bu topraklara mutlaka gübre, kompost veya besin katılarak kalitesinin yükseltilmesi, üzerinin bitki, çimen vs. ile kaplanarak kurumasının önlenmesi gerekir.  

Milli balçıklı toprak: 
Ağır toprak türüdür.Yağmurda çamur haline dönüşür. Kuruyunca çatlar ve serleşir. Bu topraklar sonbaharda iyice bellenmeli, bitki artıkları, gübre ve yarı olgunlaşmış kom post ile karıştırılıp, üzeri biçilmiş çim vs. ile kaplanmalıdır.

Killi toprak: 
Milli ve balçıklı toprağın karışımından oluşur. Milli, balcıklı ve killi topraklar birbirlerine çok benzerler. Ancak killi toprak daha çok kum içerir.

Killi toprak çok miktarda su alabilen, gıda depolayabilen, bitkiler için en verimli topraktır. Bu topraklara da kom post, yarı olgunlaşmış kom post ve gübre katılarak özelliğinin iyileştirilmesi gerekir.

Toprak karışımları:
Genelde kullanım amacına göre iki türde harç olmalıdır. Bunlar;
Üretim harcı
Bitki harcı

Üretim harcı:
Bu karışımda tohumdan yetiştirilecek bitkiler veya köklenmesi istenen çeliklerin yetiştirilmesinde kullanılır.

Hazırlanması
3   kısım perlit 5-7 mm.
1   kısım dere kumu 0-5 mm

Bu karışımla doldurulan bir küvete ekilen tohumların filizlenmesinde 2. yaprağı beklenmeden veya çeliklerin köklenmesi sonunda yerinden çıkarılması sırasında ana kök ve tüy köklerinde kayıp olmayıp dikileceği yere daha kısa zamanda uyum sağlamaktadır.

Bu karışımda yeterli köklenen çelikler veya 4-6 cm. boya ulaşan filizler bitki harcına alınırlar.

Bitki harcı:
Bu karışım üretim toprağında köklenen bitkilerin gelişmesinde kullanılır.

Hazırlanması:
4        kısım      Dere kumu Nr. 0-5 mm
1        kısım      Killi toprak (elenmiş)
1        kısım      Torf
0,5     kısım      Perlit 5-7 mm.
0,5     kısım      Ahır gübresi (ince elenmiş)

Harç özellikleri:
Dere kumu:         Sulama suyunun yayılmasını ve drenajı sağlar,
Killi toprak:          Verilecek besinin tutulması ve malzemeler arasında bağ sağlar.
Torf:                     Karışım içinde rütubetin devamlılığını sağlar. Bu karışımda torf`un fazla
    verilmesinde bitkilerin sıcak günlerde sulama aralığına faydalı olacaktır.
Perlit:                   Köklerin daha iyi hava almasını sağlar.

Kullanımı:
Fide dikimlerinde; Katlamalarda bitki harcı ile doldurulan saksı, ıslatılır, ortasından delinerek fide dikilip hafifçe sıkıştırılıp sulanır.

Köklü bitkilerin dikiminde, Karışım, normalde kuru olup kök aralarının daha iyi dolmasına kolaylık sağlar, dolumdan sonra bol sulama yapılıp çökme halinde bitki harcı ilave edilir.

Bir avuç toprak

1.  Bitki dikildikten sonra, en üste ahır gübresi, Kompost veya torf serilerek yabancı ot çıkması 
     önlenir. Rutubet korunur. Kök ısısının aynı kalması sağlanır. Bunlar üst bitkisel  toprak olup
     bitkiye hayat veren, besleyici kısımdır.
2.  Bitkilerin dikiminde, toprak durumunun asitli veya alkali oluşunun, besleyici veya besin yönünden fakir oluşunun, suyu geçirip geçirmeyeceğinin önemli rolü ve etkisi vardır.
3.  Bir avuç bitkisel toprak içinde, dünyada yaşayan insanlardan daha çok canlı (mikro organizmalar) vardır.
4.  Bitkilere besin (gübre) verilmesinin anlamı micro organizmalara besin verilmesidir.
5.  Fazla verilen besin maddeleri veya az verilen besin maddeleri bitkiler için zararlıdır.
6.  Bitkilerde yalnız dere kumu kullanılır. Deniz kumu zararlı tuz içerdiğinden kullanılmamalıdır. 


KAYNAK

FARUK YALÇIN
Kuş cenneti çevre güzelleştirme ve eğitim vakfı yayınları